Okavango Delta

Zondag 5 augustus 

Na een verfrissende duik en aansluitend snel afdouchen om kwart voor vier aantreden bij de bus voor vertrek naar het vliegveld van Maun. Felien heeft niet gezwommen want hoofdpijn, even spannend of ze het wel redt om mee te gaan. Heeft al even in de tent gelegen, wil geen paracetamol (ze kan geen pillen slikken en bang dat ze dan ook nog moet overgeven). Opvallend trouwens hoe we als gezin allemaal behoorlijk ons eigen gang gaan, ik had dit helemaal niet door totdat we bijna gingen vertrekken. De kids hebben hun tenten bij elkaar in een groep opgezet, waarmee een heus jongerenkampje (rondom een direct gecomfisceerde stenen picknicktafel) is ontstaan. Wij hoeven echt nauwelijks te helpen, top!

Een koud blikje cola in de bus blijkt uiteindelijk wel te helpen tegen de hoofdpijn. Gelukkig. 

Maun International Airport staat vol met kleine vliegtuigjes, keurige vertrekhal erbij, Felien en ik gaan even boven kijken en rustig zitten. Na een heuse paspoortcontrole en securitycheck gaan we in 3 groepen naar de vliegtuigen. Onze groep (ik mag als enige volwassene mee met de jeugd) met een busje. We hebben een vrouwelijke piloot, cool. Snelle instructies, instappen en vertrekken. Het is warm binnen. 

Na het opstijgen is meteen de delta al zichtbaar. Aan de andere kant van het vliegveld is er eerst nog bewoond gebied. Mooi om van bovenaf te zien hoe de erven zijn samengesteld. Een hek, daarbinnen de aarde meestal keurig aangeveegd, meerdere hutjes en/of huisjes (ronde lemen hutjes in stedelijk gebied zie je bijna niet meer, maar hoe meer je op het platteland komt, hoe meer), een toilethuisje, een kookplek, en 1 of meerdere auto's. Bijna overal ook 1 of meer honden. Wegen de delta in zijn er niet, alleen zandpaden. Zonder 4WD kom je hier nergens. Al heel snel laten we de bewoonde wereld achter ons en is er zover je kan kijken natuur. Ik wordt er emotioneel van, zo tof om het van bovenaf te bekijken, en ik voel me heel klein en bewust onderdeel van het grote geheel te zijn tegelijk. Corny... Maar 't is wel zo. 

Ik had verwacht vooral een indruk te krijgen van hoe de delta er landschappelijk uitziet, dat lukt heel goed, maar individuele dieren zijn ook te zien, vooral de grotere: olifanten, zebra's, giraffen, nijlpaarden, buffels. Van die laatste echt een enorme kudde, waaroverheen we een extra rondje vliegen. Kleinere dieren als de diverse soorten bokken zijn niet echt te onderscheiden, dat zijn bewegende bruine ovalen. 't Gaat allemaal wel heel snel, voor je het weet ben je er alweer overheen en heb je het fotomoment gemist. Nou, geeft niet, gewoon kijken en opzuigen. Het is wel best heiig en op de heenweg tegenlicht, dus extreem ver kunnen we niet kijken, maar er is meer dan genoeg te zien! Hoe het water loopt (plassen, riviertakken, grote droge stukken ook) en de wildwissels vooral ook. 

Tegen zessen staan we weer op 't vliegveld en weer de bus in terug naar de campsite. Aangekomen heeft de crew de maaltijd bijna klaar en is 't alweer donker. Ed en Daan hebben zich goed vermaakt (als enigen die niet gingen vliegen), lekker uitgerust. Ed heeft nog contact gelegd met de uitbater van de bar, die een buggy heeft waarmee hij even op en neer is gereden naar de rivier die vlakbij de campsite ligt. De man vist hier vaak op meerval, en had er ook al 1 kado gedaan aan Dubuleh, onze campassistent (die crews kennen natuurlijk al die mensen van de campsites en elkaar, een heuse subcommunity, een beetje zoals schippers en bemanning van de bruine vloot op de Waddenzee). Het beest leeft nog en vooral alle kids vinden dat zielig, maar er is geen compassie hoor. Hij zal morgen op de bbq gaan en moet 't gewoon nog 24 uur in de houtskist volhouden (schijnt geen probleem te zijn voor meervallen) en zo blijft ie tenminste vers. 

De maaltijd brengt gekookte wortels, salade, en op het vuur gegrilde karbonades en grote aardappels. Er is ook iedere avond een ruime hoeveelheid 'condiments', diverse sauzen in flessen en potten. Dit keer kies ik de 'rave-sauce' (dille) op de aardappel en 'chakalala-chutney' op de karbo. We hadden ons vooraf ingesteld op dat 't met 't eten mss wat mager zou zijn en niet altijd naar de smaak (vooral van de kids), nou, integendeel dus, we komen aan... 

Na een klein afzakkertje bij de bar (ik drink geen bier, maar iets kleins sterks, anders moet ik de tent weer uit 's nachts) en een poging op de wifi te komen (wat een stuk of 4 mensen lukt, volkomen random, en dan is 't klaar...), duiken we nu net na tienen de tent in. Morgen wordt een intensieve dag zegt Alette, maar we hoeven de tent nog niet af te breken, we blijven hier 2 nachten. 

Maandag 6 augustus 

Zeven uur worden we verwacht aan het ontbijt, acht uur vertrekken we met onze truck richting de delta. We komen alweer door de stad Maun heen, waar Pretty wordt afgezet om boodschappen te doen. Op zondag schreef ik nog dat Maun wat Amerikaans aandeed, maar dat is toch echt alleen maar het centrum van het centrum. Verder zijn er veel stalletjes langs de kant van de weg, veel heel klein met alleen snoep en drinken, maar ook uitbaters die zinken teilen, emmers en kisten, zelfgetimmerde hondenhokken in alle maten, kasten en bontgekleurde doeken verkopen. Die laatste hangen allemaal aan de lijn, ziet er heel gezellig uit, de anderen stallen de boel gewoon breed uit op de grond. Ook zie je om de haverklap bordjes op de erven van de huisjes staan met 'Welding': lassers. Alles in Afrika wordt aan elkaar gelast. Of uitgedeukt. Je moet hier behoorlijk zelfvoorzienend zijn. Gewone eetbare waar (groenten en fruit, droogkast) heb ik overigens niet op straat gezien, kennelijk worden de grote boodschappen toch voornamelijk in de supermarkten gedaan. En bovendien, lees ik in de boekjes, is 80 % van wat er te koop is aan eten en drinken geïmporteerd. Het is nogal moeilijk om zelf groenten/fruit te telen gezien de droogte. Misschien op het platteland ver van de grotere steden dat je dat wel tegenkomt, daar zullen ze wel moeten... Anyway, leuk om een glimp van het gewone leven op te vangen. Dat zou ik best meer willen, maar is lastig. Ons programma zit vol, we zitten steeds ver van de bewoonde wereld vandaan en we hebben geen eigen vervoer. Het verlangen om hier ooit met een eigen 4WD rond te gaan rijden ontstaat... 

Om negen uur worden we afgezet bij een opstapplek voor kleine motorbootjes. Er liggen er drie voor ons klaar van Delta Rain, waarvan ik eerst zei dat onze campsite zo heette, maar het blijkt een organisatie te zijn die excursies in de delta organiseert (en ze resideren op de camping). Korte intro van de (blanke) baas: we varen per boot naar een dorp in de delta waar 'polers' wonen, mensen die nog op aardig traditionele wijze in en van de delta leven. Ze bevaren het ondiepe water met 'Mokoro's', een soort kano's. Nu van glasvezel, vroeger van een uitgeholde boomstam. Ze vissen in de delta (onder andere op tilapia), ze maken manden van het gras dat er groeit en er wordt vee gehouden. De mokoro wordt voortbewogen met een lange stok, de poler staat achterin de kano. Punteren dus a la Giethoorn, maar dan anders ;-). Door nu inkomsten te genereren met het rondvaren van toeristen kunnen deze mensen hier blijven wonen. 

't Tochtje per motorboot is al leuk, we scheuren behoorlijk hard en de rivier is bochtig. Knap hoe de bestuurder 't verschil weet tussen waar ie wel en niet kan varen, er is een vaargeul maar slechts hier en daar een soort van markering. We liggen ook geregeld (expres) abrupt stil: oeps, zandbank. Of even in de achteruit, dan moet er iets uit de schroef. Langs de kant loopt hier en daar vee, zijn veel vogels (o.a. African Jacaranda - een mooie bruin met witte watervogel met hele lange tenen aan de klauwen, waarmee ie over drijvende waterplanten kan lopen zodat de naam in de volksmond ook wel Jesus bird of Moses bird is, die konden tenslotte ook over 't water lopen - en een paar joekels van zwarte ooievaars heel dichtbij!) of is iemand iets aan de oever aan 't scharrelen met een mokoro, in- of uitladen ofzo. Daarvoor houdt onze bestuurder ook steeds respectvol in, anders zou 't kanootje snel vollopen. Hier en daar zie je ook zandpaden doodlopen haaks op de rivier, bij lager water kan je er kennelijk wel doorheen. 

Na een uurtje varen zijn we bij het polersdorp. Met wat houten palen is er een soort haveningang gemaakt, aanleggen is gewoon het strandje opschuiven, en via de mokoro' s die er ook liggen eruit klauteren. Het is een drukte van belang, 1 chaotische massa van motorboten, kano's, toeristen en polers. Ook trucks en jeeps, je kan hier dus ook wel over land komen. Wij gaan eerst even kort richting dorp waar we op de openbare toilet kunnen (een gat in de grond met een pot erboven en een hokje er omheen, veel kids in onze groep gruwelen ervan maar ik vind t nog wel meevallen eigenlijk). Het dorp is inderdaad traditioneel, alle hutjes van takken, leem en stro. 

Als we allemaal geweest zijn en een laagje kleding hebben uitgetrokken ('t warmt al flink op) en in de rugzak gepropt hebben we een briefing van de leider van onze polergroep over hoe ons te gedragen in de mokoro (handen en voeten binnenboord, stilzitten). Ook stellen alle polers zich voor. Jong en oud en mannen en vrouwen door elkaar, met (ik neem aan zelfbedachte) engelse namen, waaronder ook zelfstandig naamwoorden als Shoes en Days. Ze hebben bijna allemaal moderne kleding aan, en opvallend veel vrouwen dragen rokken. Wel zijn er veel op blote voeten.

Per mokoro kan er 2 man mee. Daan en ik gaan samen en Ed en Felien. Er gaat een los kuipje mee om op te zitten. Het ding is echt heel wiebelig, je moet met beleid gaan verzitten. Maar de tocht is erg fraai. Eindelijk rust op het water. Het lijkt soms net of je door gras aan het glijden bent, de overgang tussen land en water zie je nauwelijks. Het water is koud (je mag wel even voelen als je het vraagt), de polers drinken het gewoon (verder stroomopwaarts is geen industrie ofzo, en het is natuurlijk 1 gigantisch  helofytenfilter, maar wij doen het zelf toch maar niet) en ook is het heel donker, zwart/rood. Dat komt door as vertelt onze poler, in de droge tijd brandt het gras in de beddingen nogal eens af. 

Wat ook leuk is, is het zachte geklets tussen de polers onderling, ze spreken Setswana, de taal van de Tzwana-stam. Maar ook heel aardig Engels, tegen ons. We komen bij een wat diepere poel waar we stil gaan liggen. Hier zijn drie nijlpaarden, die geregeld briesend hun kop boven 't water uitsteken om adem te halen. Adrenaline stijgt, maar die polers weten wel wat ze doen. Edgar heeft met de grote camera mooie foto's kunnen maken, ik heb 't met m'n telefoon maar niet eens geprobeerd. 

Na een verder vredig tochtje van een uur leggen we aan bij een eiland en maken we een wandeling, wederom in drie groepen, waarbij we in een lijn moeten lopen achter de gids aan. Het is midden op de dag en we hoeven weinig wild te verwachten, zegt men maar vast bij voorbaat. We zien uiteraard wel planten (wilde salie, gebruiken ze als insectenwerend middel), holen (van een aardvark, miereneter) uitwerpselen en voetsporen. Ook zijn er enorme termietenheuvels, maar die zie je eigenlijk overal en de gids besteedt er helemaal geen aandacht aan. Uiteindelijk zien we in de verte, aan de overkant van het water, een eenzame giraff. Ook al is het ver weg, toch tof om die zo lopend tegen te komen. Even later precies eender een olifant. Het is wel echt bloedheet nu, er is nauwelijks schaduw en zweet loopt in straaltjes van de rug en in 't decolleté... Terug bij het begin staat de door Delta Rain meegegeven lunch klaar op een omgekeerde mokoro en een kring klapstoeltjes erbij. In de enige schaduw die er is van een grote boom. Er is sap en water voor iedereen, pasta- en koolsalade, gehaktballetjes met ketchup en broodjes. We zien dan ook nog aan de overkant van het water een flinke kudde olifanten, met kleintjes erbij, voorbij trekken. Dit voelt wel echt erg 'Out of Africa'... We zijn dus toch niet ontevreden over deze wandeling! 

De tocht in de mokoro terug gaat vrij rechtstreeks terug naar het dorp, Daan en ik horen bij de eersten die weer vertrekken. En we worden al heel snel verrast door een briesend nijlpaard, nu een stuk dichterbij dan de eerste keer, en deze was ook door de poler niet verwacht! Gaat allemaal goed, maar we zijn weer wakker... Wederom een olifant in de verte, mooi om vanaf 't water te zien. 

Bij aankomst in 't dorp staat er nu een open truck van Delta Rain klaar, een ouwe Mercedes met zo'n dikke neus. Op de laadbak in het midden twee lange banken met de rugleuningen tegen elkaar. We gaan er direct in, hoog opstapje (moet er gewoon ingehesen worden), nauwelijks tijd om afscheid te nemen van de polers of nog even rond te kijken. Jammer, ik vind dat het tempo soms echt moordend hoog ligt, maar ja, je moet mee met de groep. Iedereen heeft het erg warm en wil wel gaan opfrissen. Ik ook hoor. 

De trip op de truck, wel rechtstreeks naar de camping, duurt nog een dik uur, waarvan het eerste half uur off-road, door diepe zandsporen en twee keer door water heen (spectaculair). Eenzelfde door-elkaar-geschud-worden-ervaring als in de jeeps van de game drive, alleen rijden we nu zijwaarts, maakt de motor van de truck en de truck zelf nog meer herrie (er rammelt van alles), stof en dieseldampen happen zijn nog wat heftiger en het is nu echt warm. Laatste half uur weer door de stad en langs de uitvalsweg van Maun, nu zien we dat dan in een wat trager tempo. Alles zo zijwaarts voortbewegend aan je voorbij te zien trekken maakt wel ook behoorlijk daas. Bij aankomst op de campsite is iedereen er helemaal klaar mee. We hebben maar een uurtje gewandeld en verder alleen maar gezeten in diverse vervoermiddelen, maar het was toch een enorm vermoeiende dag! 

Niet eens energie om direct in het zwembad te springen, eerst sloffen we naar de bar voor een koud biertje. Wederom geen geluk met de WiFi en ik geef 't al snel op. Edgar heeft weer contact met de visserman van de bar, om te checken of ze inderdaad straks nog samen gaan vissen. Interessant persoon, ziet er aziatisch uit maar getogen in Botswana en heeft familie in Nederland. Strooit met adviezen voor onze volgende keer in Botswana. Maar idd, een half uur later gaan Edgar en Cor, een groepsgenoot mee in de buggy naar de rivier. 

Ik geloof 't wel en ga eerst m'n bikini aantrekken en daarin m'n zweetkleren van vandaag maar eens wassen op de hand. We hebben hier goed en genoeg warm water, dus gebruik van maken. Als de boel hangt ga ik stiekem lekker helemaal alleen bij het zwembadje dat eigenlijk voor chaletgasten is bestemd (maar daar is niemand) op een bedje liggen, aaahhh.... Vogels scharrelen druk in de bomen om me heen. Na een uurtje een kouwe plons en dan rustig douchen en verder toilet maken. Kleren met lange pijpen en mouwen aan, ik heb eigenlijk geen muggen gezien nog, maar door de inval van 't donker en als soort reactie op de in m'n lijf opgenomen hitte van de dag krijg ik 't fris. 

Daan en Felien zijn met de rest van de jeugd bij 't andere zwembad geweest. Ed is blij terug van 't vissen, heeft vijf meervallen gevangen. Allemaal teruggezet want we hebben er al 1 voor op de bbq. Die blijkt echter niet voor de hoofdmaaltijd te zijn. Daarvoor hebben we een traditionele maaltijd zoals die in heel zuidelijk Afrika wordt gegeten: maispap (hele stevige) met een rundvleesstoof, en 2 groentegerechten (witte kool met een soort pindasaus en een spinazie-a-la-crème achtig iets. Alette legt uit dat volgens de traditie de vrouwen de mannen serveren en dat de boel met de handen wordt gegeten, en dat wij dat nu ook gaan doen. Hilariteit alom en verzet van een aantal dames, maar we doen 't uiteindelijk wel ;-) 

De vis komt na de koffie nog voor wie zin heeft om te proeven. Hij is in folie met ui en tomaat in de gloeiende kolen gelegd. Nog wat citroensap erover, klaar. Het is goed, schijnt. Ik hoef niet, zit echt vol van de maaltijd, maar leuk om te zien. Waaarschijnlijk, als ie niet opgaat, wordt 't weggegeven aan mensen die op de camping werken, bewakers enzo. Dat is alle andere dagen dat er eten over was ook gebeurd. 

Ik ben kapot en ga net na negenen lezen in de tent. Na een kwartier valt boek op m'n neus. Dan maar tanden poetsen en naar bed, want morgen een lange reisdag voor de boeg.